top of page

Rola dotyku w prawidłowym rozwoju dziecka,
a masaż Shantala

Chustonoszenie Piła

„Dotyk, gÅ‚askanie i masaż, tym karmi siÄ™ dziecko. SÄ… równie ważne, co substancje mineralne, witaminy czy biaÅ‚ka, wyrażajÄ… bowiem miÅ‚ość.”
 

Frédérick Leboyer, „Birth without Violence”

PrawidÅ‚owy rozwój psychiczny, w tym m in. emocjonalność czy koncentracja wpÅ‚ywa bezpoÅ›rednio również na rozwój ruchowy. Jest to coÅ› w rodzaju transakcji wiÄ…zanej – a zwiÄ…zek ten bÄ™dzie zatem przyczynowo – skutkowym zwany psychomotorykÄ…

​

W prawidłowym rozwoju tej sfery bardzo duże znaczenie ma zaspokojenie podstawowych potrzeb dziecka związanych z poczuciem bezpieczeństwa i bliskości, a tu jednym podstawowym narzędziem w komunikacji pomiędzy nami okazuje się być właśnie dotyk.

​

W dobie dzisiejszych czasów rodzice jeszcze w oczekiwaniu na swojego malucha czÄ™sto zaopatrujÄ… siÄ™ w różnego rodzaju gadżety, które miaÅ‚y stać siÄ™ „niezbÄ™dne” przy codziennej opiece i pielÄ™gnacji. Okazuje siÄ™ jednak, że natura stworzyÅ‚a nas idealnie, bez precedensu – stawiajÄ…c na podstawowe formy komunikacji z dzieckiem, czÄ™sto bez zbÄ™dnych przedmiotów, gadżetów, które okazujÄ… siÄ™ nie zastÄ…pić tego co z natury wypÅ‚ywa… okazać siÄ™ może, że wózek, Å‚óżeczko, czy szumiÄ…cy miÅ› staje siÄ™ dodatkowym elementem wystawowym naszego domu, a my zastanawiamy siÄ™ dlaczego nasze dziecko nie korzysta z tych „dobrodziejstw”.

​

Od wielu lat prowadzi siÄ™ badania, które dowodzÄ…, że rozwój emocjonalny, poznawczy i spoÅ‚eczny dziecka w dużej mierze jest uzależniony od wczesnych doznaÅ„ dotykowych. Tylko liczne, pozytywne doÅ›wiadczenia dotykowe pozwalajÄ… dziecku wyksztaÅ‚cić możliwoÅ›ci rozpoznawania  dotyku.

​

CzÄ™sto wykonujÄ…c podstawowe czynnoÅ›ci pielÄ™gnacyjne nie zastanawiamy siÄ™ jakie tak naprawdÄ™ znaczenie ma dotyk w procesie rozwojowym mojego dziecka. To wÅ‚aÅ›nie receptory czuciowe dziecka tak szybko dajÄ… mu sygnaÅ‚  - w jakim humorze jesteÅ›my i jakie nastawienie do niego samego i otoczenia mamy w danym momencie.  Zaobserwować możemy to np. kiedy w zdenerwowaniu mama karmi malucha (starajÄ…c siÄ™ czynić to w sposób mimo wszystko delikatny, bez gwaÅ‚townych ruchów) – on sam zdenerwowany odzwierciedla uczucia karmicielki. I tak uczuciami nakrÄ™cani wzajemnie – wpadajÄ… w spiralÄ™ przekazywanych uczyć. Takich sytuacji można mnożyć i jest jedynie niezbitym dowodem na to jak idealnie natura stworzyÅ‚a tego maÅ‚ego czÅ‚owieka, który w naszym mniemaniu jest „tabula rasÄ…”. 

​

Poprzez  dostarczanie  bodźców  dotykowych ksztaÅ‚tuje siÄ™ u maÅ‚ego dziecka schemat ciaÅ‚a (somatognozja). Pod tym pojÄ™ciem należy rozumieć zarówno zdolność czucia ciaÅ‚a, odczuwania poszczególnych jego części oraz czucie bycia w przestrzeni i wykonywanych ruchów.  WpÅ‚ywa  to  również  na  napiÄ™cie  mięśniowe i  koordynacjÄ™.  O  wielkim  znaczeniu  schematu  ciaÅ‚a pisaÅ‚ Paul Schilder, który podkreÅ›laÅ‚, że jest on Å›ciÅ›le powiÄ…zany z tonusem mięśniowym, postawÄ… i wrażeniami dotykowymi. Wykazuje on, że posiadanie wyobrażenia swego ciaÅ‚a jest potrzebne do wykonania każdego ruchu .

 

Shantala – skÄ…d wywodzi siÄ™ siÄ™ ta technika masażu i co może nam zaoferować?

​

Rzecz dziaÅ‚a siÄ™ w Kalkucie (Indie). Tam wÅ‚aÅ›nie na ulicy siedziaÅ‚a sobie kobieta majÄ…ca sparaliżowane nogi a masujÄ…ca swe dzieciÄ™. RobiÅ‚a to z miÅ‚oÅ›ciÄ…, spokojem i prostotÄ…. Na owa kobietÄ™ natknÄ…Å‚ siÄ™ Frederick Leboyer francuski poÅ‚ożnik, fotograf i pisarz. Przypadkowe spotkanie okazaÅ‚o siÄ™ poczÄ…tkiem rozpowszechnienia tradycyjnego indyjskiego masażu na skalÄ™ Å›wiatowÄ…. Zainspirowany Leboyer w 1976 roku napisaÅ‚ książkÄ™ „Shantala. Un art traditionnel: le massage des enfants” (Shantala. Tradycyjna sztuka. Masaż dzieci).

​

Sztuka masażu Shantala jest bardzo prosta, nie jest on rodzajem masażu rehabilitacyjnego, zatem wykonywać go może każdy rodzic, a systematyczność jego wykonywania lepiej zaspokoi potrzebę kontaktu oraz dotyku naszego dziecka, umocni więź emocjonalną między nami, a tym samym zwiększy poczucie bezpieczeństwa dziecka.

 

Do zalet tego masażu zaliczyć możemy nie tylko uspokojenie czy wyciszenie malucha co w efekcie pomagać bÄ™dzie w uregulowaniu snu malucha, ale i korzystnie wpÅ‚ywać bÄ™dzie on na krążenie oraz stan skóry dziecka.

 

CzÄ™sto niedocenianym atutem jest tu poprawa naturalnej odpornoÅ›ci dziecka, co jest skutkiem pobudzenia ukÅ‚adu limfatycznego, a niemowlÄ™tom majÄ…cym kolki może pomóc w oddawaniu gazów i trawieniu.

 

WprowadzajÄ…c masaż jako codzienny „rytuaÅ‚” nie tylko dawać bÄ™dziesz maluchowi sygnaÅ‚, że dziać wÅ‚aÅ›nie siÄ™ bÄ™dzie to czego oczekiwać bÄ™dzie zbliżajÄ…c siÄ™ „ku nocy”, ale i pamiÄ™taj,  że sÄ… to Wasze wspólne chwile, które znaczÄ…co mogÄ… wpÅ‚ywać na budowanie relacji pomiÄ™dzy Wami, relacji którÄ… budujemy dÅ‚ugotrwaÅ‚ym procesem – nie jednorazowym incydentem.

Budowanie wiÄ™zi z maluchem jest czymÅ› naturalnym…. bez wzglÄ™du na to na jakiej pÅ‚aszczyźnie budować owe bÄ™dziemy - mniejsze lub wiÄ™ksze zawsze pomiÄ™dzy nami zaciÅ›niać siÄ™ bÄ™dÄ….

bottom of page